Anal fissür, anüs çevresindeki hassas dokuda meydana gelen küçük yırtıklar veya çatlaklardır. Genellikle ağrılıdır ve bu durum, bağırsak hareketleri sırasında veya sonrasında kişiye büyük rahatsızlık verebilir. "Anal fissür" özellikle hemoroid ile karıştırılsa da, farklı bir durumdur ve belirtileriyle birlikte tedavi gerektirir.
Anal Fissür Belirtileri
Anal fissür belirtileri genellikle oldukça belirgin olur. En yaygın belirtiler arasında şunlar bulunur:
Ağrı ve Yanma Hissi: Bağırsak hareketleri sırasında veya sonrasında keskin bir ağrı hissedilebilir. Bu ağrı, birkaç dakika veya birkaç saat sürebilir.
Kaşıntı ve Tahriş: Anüs çevresinde tahriş, kaşıntı ve rahatsızlık hissi oluşabilir.
Kanama: Çoğu zaman tuvalet kağıdında veya dışkıda parlak kırmızı renkte kan fark edilebilir.
İyileşmeyen Yara: Çoğu anal fissür birkaç hafta içinde iyileşse de, bazı durumlarda kronikleşebilir ve sürekli rahatsızlık yaratabilir.
Anal Fissür Nedenleri
Anal fissür oluşumuna sebep olan birçok faktör bulunmaktadır. Başlıca nedenler şunlardır:
Kabızlık veya Sert Dışkı: Sert dışkı geçişi, anüs çevresindeki dokuları zorlayarak yırtıklara yol açabilir.
İshal: Sürekli ishal de anal fissüre sebep olabilir, çünkü sık bağırsak hareketleri anal bölgeyi tahriş edebilir.
Doğum: Kadınlar doğum sırasında, özellikle zorlayıcı bir doğum sürecinde anal fissür geliştirme riski taşır.
Kas Gerginliği: Anüs çevresindeki kasların fazla gergin olması da fissür riskini artırabilir.
Kronik İnflamatuvar Hastalıklar: Crohn hastalığı gibi bağırsak hastalıkları da anüs bölgesinde yara oluşumuna neden olabilir.
Anal Fissür Tedavi Yöntemleri
Anal fissür tedavisinde genellikle öncelikli olarak evde uygulanabilecek yöntemler önerilir. Ancak kronikleşmiş fissürler için tıbbi müdahaleler de gerekebilir. İşte başlıca tedavi yöntemleri:
Diyet Değişiklikleri: Lif açısından zengin bir diyet benimsemek, dışkıyı yumuşatmaya yardımcı olur. Bu da anal bölgeye daha az baskı yapar.
Sıcak Su Oturma Banyoları: Günde birkaç kez yapılan sıcak su oturma banyoları, anüs çevresindeki kasların gevşemesine yardımcı olur ve ağrıyı azaltır.
Lokal Kremler ve Merhemler: Doktor önerisiyle kullanılan bazı kremler ve merhemler, hem ağrıyı hafifletebilir hem de iyileşme sürecini hızlandırabilir.
Kas Gevşeticiler: Bazı durumlarda anal kasları gevşetmek için kas gevşetici ilaçlar reçete edilebilir.
Cerrahi Müdahale: Eğer fissür kronikleşmiş ve hiçbir tedaviye yanıt vermiyorsa, cerrahi müdahale bir seçenek olabilir. Genellikle "lateral internal sfinkterotomi" adı verilen bir prosedür uygulanır. Bu işlem sırasında, anüs kaslarının bir kısmı kesilerek kasılma azaltılır ve iyileşme süreci başlatılır.
Anal Fissürden Korunma Yolları
Anal fissürün tekrar oluşmasını önlemek için bazı yaşam tarzı değişiklikleri önemlidir. İşte korunmak için alınabilecek bazı önlemler:
Lifli Beslenmek: Bol miktarda meyve, sebze, tam tahıllar ve baklagiller tüketmek, bağırsak hareketlerini düzenler ve kabızlığı önler.
Bol Su İçmek: Yeterli miktarda su içmek, dışkıyı yumuşatmaya yardımcı olur.
Tuvalet Alışkanlıklarına Dikkat Etmek: Uzun süre tuvalette kalmaktan ve fazla ıkınmaktan kaçınılmalıdır.
Stres Yönetimi: Stresin anal kaslar üzerinde etkisi olabileceği için, düzenli egzersiz yapmak ve stres yönetimi uygulamaları önemlidir.
Anal fissür rahatsızlığı, hem yaşam kalitesini düşüren hem de günlük aktiviteleri zorlaştıran bir durumdur. Erken dönemde alınacak önlemler ve uygulanacak basit tedavi yöntemleri ile genellikle iyileşme sağlanabilir. Ancak belirtiler devam ediyorsa veya şiddetli hale geldiyse, mutlaka bir doktora başvurmak gereklidir.